Văn học nước ngoài

Những người phụ nữ định mệnh trong cuộc đời của các nhà văn Nga (P2)


18-10-2020
Tác giả: Magarita Korưtkovskaia (TS Thành Đức Hồng Hà dịch)

Larisa Reisner

 

Blok mê say cô, Boris Pasternak và Vsevolod Vishnevsky biến cô thành bất tử trong tác phẩm của mình: một nguyên mẫu nữ ủy viên trong “Bi kịch lạc quan” của Vishnevsky, tên của cô được Pasternak đặt cho nữ nhân vật chính của mình trong “Bác sĩ Zhivago”, Larisa Reisner gây một ấn tượng không bao giờ phai mờ đối với những người đàn ông. Nhưng bà đã đóng vai chính trong cuộc đời của nhà thơ Nikolai Gumilyov.

Reisner và Gumilyov gặp nhau  gần  như ngay sau khi ông kết hôn với Anna Akhmatova. Nhiều năm sau, Anna Andreevna Akhmatova đã thú nhận: "Larisa Reisner đã lấy mất Gumilyov của tôi." Họ tình cờ gặp nhau vào năm 1916 trong tửu quán “Chốn nương thân của các danh hài”, nơi các nhà văn trẻ tụ tập. Đấy là một tình yêu sét đánh. Một lần nhìn thấy Larisa, Gumilyov không bao giờ còn có thể quên được cô. .Người phụ nữ ấy đã trở thành nàng thơ của nhà thơ, nếu không có cô – sẽ không có nhiều bài thơ trong hợp tuyển thơ Nga. Tình yêu của nhà thơ như tia chớp, sáng  lòa  toàn bộ thế kỷ bạc.

Tôi đã đến với em, hoàn toàn vì tình yêu,

Ra đi, nén chặt nỗi buồn đau khổ,

Kinh khủng hơn cả những quân cờ đam mêBị tay người gạt ngã

Nhưng tôi sẽ giữ lại những kỷ niệm

Về những ngày tuyệt diệu và lo âu,

Một trong những bài thơ nổi tiếng của Nicolai Gumylev “Chiến thắng Thracia” lấy cảm hứng từ Larisa Reisner:

Trong cơn mê sảng của anh

Em xuất hiện trước mắt -

Chiến thắng Thracia

Với đôi tay đưa ra phía trước.

Xua tan sự tĩnh mịch của bóng đêm,

Đầu óc quay cuồng

Đôi cánh của em, mù quáng

Khát khao không kìm nén nổi…

Trong trườngca nổi tiếng "Gondla" ông đặt tên cho nhân vật nữ chính Lery – như ông gọi tên người yêu khi chỉ có họ bên nhau, về cái tên đó chỉcó họ - hai người biết. Giữa tình yêu và cách mạng, cô đã chọn cách mạng. Khi Larisa đã ở tiến tuyến, nhà thơ viết người phụ nữ mà ông vẫn tiếp tục yêu trong bài thơ nổi tiếng "Những ngôi sao sụp đổ":

Bạn tôi dịu dàng, kẻ thù tàn nhẫn

Chúc phúc cho mỗi bước em đi,

Tựa như bước đi trên trái tim

Phủ đầy hoa và những vì sao…

"Khi cô dạo qua những con phố, dường như cô mang vẻ đẹp giống như ngọn đuốc ... Không một người đàn ông nào,  đi ngang qua mà không chú ý đến cô ấy, và cứ ba người... thì có một người đứng chôn chân và nhìn theo bóng cô đã khuất", - Gumilyov đã viết như vậy. Có thể sẽ còn có nhiều bài thơ tuyệt vời nữa được viết ra bởi hình mẫu yêu thươngnày, nhưng năm 1921, nhà thơ không còn nữa – ông bị bắn chết, trong khi nàng thơ của mình đang chiến đấu cho lý tưởng cuộc cách mạng. Tuy nhiên, những bài thơ của ông ca ngợi nàng thơ vẫn được lưu giữ, và thư từ của họ từ những tháng đầu hẹn hò qua suốt cuộc đời ngắn ngủi.

Larisa Reisner sinh năm 1895 ở Ba Lan trong gia đình giáo sư. Khi cô 10 tuổi, gia đình chuyển đến St. Petersburg. Một cô gái có năng lực và cần cù tốt nghiệp trung học với huy chương vàng, và sau đó tốt nghiệp Đại học  tâm thần kinh, đồng thời tham dự các khóa học về văn học và chính trị. Cô mơ ước trở thành một nhà thơ. Vẻ ngoài rất nữ tính, nhưng tính cách của cô hoàn toàn không nữ tính – dũng cảm và quyết đoán, thích tranh luận, và hầu như luôn luôn chiến thắng những người đàn ông trong mọi cuộc tranh luận, nhờ logic sắc sảo và lập luận thuyết phục. Khi Gumilev làm quen với cô gái Larisa 20 tuổi, anh đã phải lòng cô ngay lập tức.Gumilyov phát điên vì cô, đe dọa bắt cóc cô, định tự bắn mình khi cô từ chối kết hôn với anh. Những bài thơ hay nhất của Gumilev dành riêng cho cô, Larisa. Nhưng cô chỉ thổi bùng ngọn lửa của tình yêu trong anh- gia đình, hôn nhân không nằm trong kế hoạch của cô. Mặc dù mối quan hệ của họ ngắn ngủi, nhưng nó ảnh hưởng lớn đến sáng tác của các nhà thơ, người đã bị xử bắn vào năm 1921.

Người bạn thời thơ ấu của Larisa, con trai của nhà văn Leonid Andreyev nhớ lại: "Không một người đàn ông nào, khi đi ngang qua mà không chú ý đến cô ấy, và cứ ba người - số liệu thống kê, chính xác như tôi khảo sát – thì lại có một người đứng chôn chân tại chỗ và nhìn theo bóng cô đã khuất, cho đến khi côbiến mất vào đám đông".Boris Pasternak ngưỡng mộ cô, còn nhà thơ Mikhail Koltsov gọi Larisa "một phiên bản hiếm hoi của con người."

“Mảnh mai, cao ráo, trong bộ đồ màu xám khiêm tốn cắt may theo kiểu anh, trong chiếc áo sáng màu với một chiếc cà vạt được thắt theo kiểu đàn ông” - nhà thơ Vsevolod Rozhdestvensky mô tả cô như thế.

Sau khi chia tay với Gumilev, Reisner tham gia vào cuộc Cách mạng mà cô vô cùng ngượng mộ. Nguyên nữ thi sĩ phòng trà đã tìm thấy chính mình ở nơi cần mạo hiểm, ra lệnh, quyết định, thuyết phục, mạo hiểm. Sự nghiệp cách mạng của Larissa thăng tiến. Vào những năm 1918-1919, bà từng giữ chức vụ Ủy viên Bộ Tham mưu Hải quân, tham gia vào các trận chiến của hạm đội Volga. Chủ tịch Hội đồng Quân sự Cách mạng, Trotsky, người biết rõ Larisa, đã viết: "Làm mê mệt nhiều người, người phụ nữ trẻ xinh đẹp ấy lướt qua như một vì sao băng nóng bỏng trên nền của cuộc cách mạng. Với vẻngoài của nữ thần Olympic, cô kết hợp sự hài hước tinh tế và sự can đảm của một chiến binh”.

Năm 1919, Larisa kết hôn với nhà cách mạng - ngoại giao Fedor Raskolnikov, không chỉ trở thành vợ, mà còn là phụ tá của ông. Chiến tranh kế tiếp chiến tranh, nhưng bữa trưa luôn được dọn đúng giờ – măc cho cái đói tàn phá Moscow, Larisa cùng với chồng không từ bỏ sự sang trọng. Họ sống trong một biệt thự giàu có với những người hầu, bàn bày những bộ đồ sứ đắt tiền, luôn chất đầycao lương mĩ vị. Chính bà ủy viên đeo đồ trang sức đắt tiền và có xe riêng. Cô có lời giải thích cho việc này – người được tin cậy giao việc quyết định số phận của đất nước không được thiếu thốn bất kỳ thứ gì. Năm 1921, Raskolnikov sang Afghanistan công tác với sứ mệnh ngoại giao. Năm 1921, Afghanistan so với Nga là một thiên đường - ở đó ấm áp, no đủ, hòa bình. Nhưng đệ nhất phu nhân của đại sứ quán, nguyên ủy viên Hạm đội Baltic, nhanh chóng buồn chán bởi một cuộc sống như vậy - cô cần nhữngcơn bão, biến động, mạo hiểm... "Cuộc cách mạng Valkyrie" - như cách gọi của Reisner - trở về Nga để đề nghị Narkomotdela triệu hồi chồng mình từ Afghanistan về. Nhưng thay vào đó, Raskolnikov nhận được bức thưđề nghị ly hôn của cô. Nhưng cô không sống một mình lâu. Sự lựa chọn tiếp theo của cô khiến mọi người sốc – bên cạnh người đẹp Larisa Reisner là nhà cách mạng nhiệt huyết, nhà xã hội, nhà báo Karl Radek, người được Lenin, đánh giá cao tài năng. Một anh chàng cận thị, không đẹp, chiều cao tầm thước bên cạnh Reisner nhìn giống như bức tranh biếm họa. Nhưng Larisa đã chọn chính chàng để kết hôn. hạnh phúc chỉ kéo dài trong ba năm - vào năm 1926, sau khi uống sữa tươi, Larisa Reisner chết vì bệnh thương hàn. Những người đàn ông yêu quý của cô bị giết: năm 1921 Gumilyov, năm 1938 Raskolnikov, Karl Radek mất trong ngục tối của Bộ Dân Ủy Nội vụ vào năm 1939.

Elena Shilovskaya

 

Một số người gọi Elena Sergeyvna là phù thủy, số khác là nàng thơ, và điều đấy chỉ khẳng định rằng Elena Shilovskaya - Bulgakov - một trong những người phụ nữ bí ẩn nhất của thời đại chúng ta.

Nuremberg Elena sinh năm 1893 tại Riga trong gia đình Đức kiều. Cha cô là một giáo viên, một nhà báo, và đồng thời là người say mê nhà hát. Gia đình bà là nơi diễn các vở kịch và các buổi tối âm nhạc gia đình. Năm 21 tuổi, Helen kết hôn với sĩ quan Yuri Neelova. Năm 1919, chồng của Helen trở thành sĩ quan tùy tùng của chỉ huy quân đoàn 16, một bộ Mặt trận phía Tây của quân đội Hồng quân. Trong thời gian này xuất hiện sinh viên tốt nghiệp học viện quân sự Nikolaev, đại úy Evgheny A. Shilovsky, người chẳng bao lâu sau trở thành thành viên của Hội đồng quân sự cách mạng và Quyền tham mưu trưởng quân đoàn 16. Nhà quí tộc thuần gốc, chàng sĩ quan chuyên nghiệp đã yêu say đắm  vợ  thuộc cấp của mình Neelova. Sự thật, ông tahoàn toàn không ứng xử như một người đàn ông -bắt đầu điều Neelova đến quân đoàn khác và sau đó điều đi xa hơn nữa đến Mặt trận phía Nam. Dù vậy, ông đã đạt được mục đích của mình, sau hai năm vào năm 1921, Helen lấy ông ta và trở thành bà Shilovskaya, và ít lâu sau con trai đầu tiên của họ ra đời. Đứa con thứ hai được sinh ra năm năm sau đó. Người ta nói rằng  Shilovskikh là một cặp đôi đẹp - và gọi Elena Sergeyvna là người phụ nữ đẹp nhất Moscow.

Năm 1931 Shilovsky được thăng chức và trở thành trưởng khoa tại Học viện Bộ Tổng tham mưu.Trong những năm khó khăn nhất của nước cộng hòa trẻ, Elena Shilovskaya đã không hề phải bận tâm đến vấn đề - người đầy tớ loviệcnhà, trong nhà họ cũng không biết thiếu thực phẩm là gì. Một người chồng đẹp trai yêu quí và những đứa con trai tuyệt vời – cần gì thêm cho hạnh phúc?
28 Tháng Hai năm 1929, tại một bữa tiệc với bạn bè gia đình Shilovsky làm quen với Mikhail Bulgakov và vợ ôngta – Lyubov Belozerskaya. Và nếu trong gia đình Elena Alekseeva mọi cái đều tốt, thì cuộc sống gia đình của Bulgakov có nhiều vấn đề. Mikhaiin Aphanasyevich ngay lập tức chú ý đến Elena Sergeevna, mời cô đến buổi diễn tập vở kịch của ông. Shilovskaya vui vẻ nhận lời - chồng cô dành phần lớn thời gian tại nơi làm việc, và gần như tất cả thời gian rảnh bà đều sống trong cô đơn. Sau đó là trượt tuyết, đi dạo quanh Moscow - họ không nhận ra "tình yêu  đã bất chợt hiện ra trước mặt họ ".

Đối với Elena Sergeyvna bắt đầu một thời kỳ khó khăn. Gia đình tan nát, nơi có một người chồng tuyệt vời, hai đứa con tuyệt vời, đầy đủ vật chất ... Và ở phía bên kialà tình yêu, như con dao Phần Lan đâm thẳng vào cô. Đối với Bulgakov tất cả mọi thứ trở nên rõ ràng ngay lập tức - không có cô, ông không thể sống, không thể thở, không thể tồn tại. Elena Sergeyvna dằn vặt gần hai năm. Trong thời gian này cô không đi ra đường một mình, không nhận thư mà Bulgakov chuyển cho cô qua những người bạn chung, không trả lời điện thoại. Nhưng duy nhất một lần khi cô vẫn phải đi ra ngoài  và cô gặp anh.

 

Họ nhận ra rằng họ không thể sống thiếu nhau. Shilovsky đã bị sốc trước thông tin người vợ yêu quý từ bỏ mình. Ông tuyên bố, không cho cô mang các con đi, cô cãi nhau dữ dội với Bulgakov, đe dọa bằng súng. Elena lùi bước và ở lại với chồng. Nhưng sau một năm rưỡi, cô một lần nữa vô tình gặp Bulgakov. Lúc đó họ đã quyết  định chính thức. Lần này, Eugene Shilovsky cao thượng để vợ ra đi và ký đơn ly dị. Ông không bao giờ buộc tội Elena Sergeyvna, và thậm chí biện minh cho cô trước gia đình và bạn bè. Trong suốt cuộc đời họ đã giữ được tình thân ái. Tháng 10 năm 1932, Nghệ nhân và Margarita đã chính thức đăng ký liên minh của mình. Đối với  họ, cuộc sống không có nhau hoàn toàn vô nghĩa, và không thể biện  minh  được.

Роковые женщины в жизни русских писателей

Автор: Маргарита Корытковская

http://woman-space.ru/lifestyle/society/5667)

Post by: Vu Nguyen HNUE
18-10-2020